De wegen naar Santiago de Compostela hebben een grote rol gespeeld in de menselijke uitwisselingen, de architectuur en de cultuur van het middeleeuwse Europa. Zij getuigen van de aanzienlijke invloed van het christelijk geloof in die tijd. In 1998 had de Unesco goede redenen om de wegen naar Compostela op de Werelderfgoedlijst te plaatsen.
Pelgrims en wandelaars gaan op weg naar Santiago de Compostela om te bidden, te mediteren, nieuwe energie op te doen of hun leven te veranderen. De wegen naar Santiago de Compostela: een pelgrimstocht uit de middeleeuwen.
Er zijn vier historische wegen naar Santiago de Compostela, waaronder de weg van Arles en de weg van Puy-en-Velay. Deze pelgrimstocht is ontstaan in de IXe eeuw. Vertrek op de wegen die al eeuwenlang door miljoenen mensen bewandeld worden. Wandelen, met de basiliek van Compostela als horizon, waar de relikwieën van Jakobus de Meerdere, apostel van Jezus Christus, rusten. Elk op zijn tempo. Sommigen zullen iets meer dan twee maanden nodig hebben om de reis te voltooien, anderen, die stuk per stuk afleggen, zullen er verscheidene jaren over doen.
De geschiedenis van Compostela begon in de IXe eeuw met de ontdekking van de graftombe van de heilige Jakobus.
Er wordt een kerk gebouwd op de plaats, waar mensen komen om te bidden. De gelovigen, uitgerust met een kalebas, een stof en een grote hoed op het hoofd geschroefd, komen uit heel Europa. Ze vertrekken er met een jakobsschelp hangend aan hun kleding bevestigd. Verzamelobject? Bewijs van voltooiing? Of een meer praktische reden? Niemand weet het antwoord met zekerheid, maar deze schelp is het embleem van de Sint-Jakobspelgrim geworden.
In de middeleeuwen is deze reis een spiritueel epos waarvan het belang vergelijkbaar is met dat van de twee grote pelgrimstochten die leiden naar het graf van de heilige Petrus in Rome of naar het Heilig Graf in Jeruzalem. Een onwrikbaar geloof, verlangen om zichzelf te overtreffen, plezier om een mooie voettocht te maken, er zijn redenen genoeg om deze tocht te volbrengen die al een eeuw lang steeds meer aanhangers krijgt.
Wie dit avontuur wil aangaan, heeft de keuze tussen vier hoofdwegen, aangevuld met talrijke secundaire wegen, zoals de Domitia-weg.
Dit netwerk bevat zeer veel gevarieerde routes. De reiziger die vandaag de wegen volgt die in de Codex Calixtinus, geschreven in 1140, worden opgesomd, treedt in de voetsporen van de pelgrims uit de middeleeuwen.
De pelgrims uit het Noorden die samenkomen in Parijs nemen de via Turonensis die door Tours loopt waar het heiligdom van Saint-Martin is gelegen.
Pelgrims uit België, de Ardennen en Lotharingen volgen de via Lemovicensis vanuit Vézelay waar ze de romaanse basiliek van Sainte-Marie-Madeleine kunnen bewonderen.
De via Podiensis, 1.530 kilometer lang, begint in Le Puy-en-Velay en is een belangrijke weg. Hij loopt door Lozère, doorkruist Margeride en L'Aubrac. Talrijke kerken en priorijen, asielplaatsen werden op dit gedeelte gebouwd om de pelgrims te verwelkomen.
Deze drie wegen komen samen in Ostabat in Baskenland, waar zij één enkele weg vormen: de Camino Navarro.
Wist u dat ?
In Montpellier markeren vergulde bronzen spijkers de weg naar Compostela, bij het Corum en de rue de la Loge. Er zijn er in totaal bijna 300 in de stad. Op elke spijker staat, naast de schelp, de naam "Montpellier" en het opschrift "Camin Roumieu" (Pelgrimsweg). Ze zijn het werk van beeldhouwer Pierre Fournel en smelter Robert Granier.
Basilieken of kleine kerkjes, bruggen of symbolische elementen: de Unesco heeft rekening gehouden met verschillende componenten en waarden die door deze legendarische wegen worden overgebracht. Van de meest nederige tot de meest prestigieuze, op de , de abdijkerk van Saint Gilles, de abdijkerk van Sainte-Foy in Conques, de basiliek van Saint-Sernin in Toulouse of de abdijkerk van Saint-Pierre in Moissac, de versterkte kathedraal van Saint-Fulcran in Lodève. De Pont du Diable over de kloven van de Hérault, Saint-Guilhem-le-Désert en de abdij van Gellone, de Pont Valentré in Cahors, de Pont d'Artigues in de Gers of de kerk van Gavarnie. Naast dit religieuze erfgoed omvat de Unesco-lijst ook civiele monumenten zoals het ziekenhuis Saint-Jacques de Figeac, getuige van dit opvangnetwerk dat werd opgericht om pelgrims te verzorgen, te troosten of op te lappen.
Favoriet
Vóór de stichting van de abdij van Gellone door Willem, graaf van Toulouse, in 804, was de plaats woestijnachtig, rotsachtig, zonder begroeiing. Ideaal voor deze krijger die zich wilde terugtrekken uit de wereld. Smalle straatjes, een plein in de schaduw van een reusachtige plataan, het stenen dorp, gegroepeerd rond de abdijkerk die de relikwieën herbergt van zijn stichter die in 1066 heilig werd verklaard onder de naam Saint Guilhem. De wegen naar Santiago de Compostela worden steeds vaker bezocht door pelgrims, wandelaars en kunstliefhebbers. 71 monumenten en 7 delen ervan zijn opgenomen op de Werelderfgoedlijst van Unesco.